Strona główna >  Materiały  >  PRL  > Z akt nowych Starostwa Powiatowego

                                       

1947 do 1950
Z akt nowych Starostwa Powiatowego

Poznańska Regionalna Komisja Ustalania Nazw Miejscowości przy Instytucie Zachodnim rozpatrzyła na posiedzeniu w dniu 27 bm.. (06. 1947) pod przewodnictwem prof. U.P. dra Mikołaja Rudnickiego, tamtejsze projekty zmian nazw miejscowości Grunsberg i Szenfeld na Sokół i Nieżychowo i po wszechstronnym rozpatrzeniu odnośnego materiału historycznego i językowego doszła do następującej konkluzji:

a) Projektowana nazwa Sokół dla miejscowości Grunsberg jest nazwą dowolną, a uzasadnienie jej podane w piśmie jest niewystarczające. Nazwa tej postaci oraz nazw zbliżonych, pochodzących od tego samego tematu jest na terenie Polski bardzo wiele (por. Słow. Geogr. Król. Pol.) i stąd dalsze ich mnożeń beż wyraźnego uzasadnienia nie wydaje się wskazane ze względów praktyczno – administracyjnych.

Z materiału historycznego wynika, że wieś ta została w roku 1340 powierzona osadnikowi imieniem Clawko celem osadzenia jej na prawie chełmińskim ((por. Zeitr. Des Westpr. Gescnicntsvereins, Tom 66, str. 53). Ponieważ nie ulega wątpliwości, ze Clawko był Polakiem – Komisja stanęła na stanowisku, byłoby najwłaściwszym z historycznego punktu widzenia nazwać formacją dzierżawczą od imienia tego pierwszego osadnika, a więc Klawkowo, wa – Klapkowski.

b) Dla miejscowości Szenfeld notuje jeden z autorów niemieckich (St. Bär), ze nazywała się ona przez pewien czas w XIX wieku – Jaraczewo. Postać ta niewątpliwie językowo skażona, właściwe jej brzmienie byłoby Jarczewo, lub Jaraczewo. Ponieważ jednak istnieje obawa, że przyjęcie tej nazwy stwarzałoby trudności administracyjne ze względu na położoną w pobliżu wieś Jarczewo. Komisja skłonna byłaby pójść na propozycję z terenu, z ta tylko odmianą, ażeby przyjąć postać patronimiczną: Nieżychowice, A nie dzierżawną Nieżychowo ze względu na to, że historyczne Nieżychowo i Nieżychówko leży w niedalekiej okolicy w pow. wyrzyskim i wprowadzenie równobrzmiącej nazwy w powiecie chojnickim byłoby niedogodne ze względów praktycznych.

Nadmieniam, że powyższa opinia komisji ma charakter naukowy i nieformalny. W sprawie urzędowego przeprowadzenia zmian nazw należy zwrócić się do Komisji Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministrze Administracji Publicznej w Warszawie, ewentualnie z powołaniem się na naszą opinię. Najbliższe posiedzenie odbędzie się w październiku. Przedstawiciele Komisji Poznańskiej popierać będą projekty zmiany zgodnie z przedstawioną wyżej opinią. Podpisał Sekretarz Poznańskiej Komisji Ustalenia Nazw Miejscowości dr. Kazimierz Kolańczyk. Odpis opinii Instytutu Zachodniego w Poznaniu. Urząd Wojewódzki Wydział Samorządowy w Bydgoszczy dnia 20.08. 1947 r. przesłał do Starostwa Powiatowego w Chojnicach z prośbą o zajęcie stanowiska i ewentualne spowodowanie wyniesienia nowych uchwał rady gminnej i powiatowej. Wobec braku odpowiedzi Urząd Wojewódzki ponownie dnia 11. 05. 1948 r. wystosował pismo do Starostwa z zapytaniem, czy w międzyczasie sprawa zmiany nazw miejscowości Grunsberg i Szenfeld przestała być aktualna!

11 czerwca 1948 r. Zarząd Gminy Chojnice – Wieś zawiadamia Starostwo, że ze strony Zarządu Gminnego nie zostaną wniesione żadne sprzeciwy zmianom nazw miejscowości Grunsberg i Szenfeldu na Klawkowo i Nieżychowice.

Miejscowość Grunsberg w czasie międzywojennym znana już była wśród ludności miejscowej jako Klapkowy, to też nazwa Klawkowo choćby z tego względu jest więcej uzasadniona jako nazwa Sokół, zwłaszcza, że oparta na materiale badań naukowych.

Odnośnie nazwy Nieżychowice, Zarząd Gminy nie ma nic do nadmienienia, gdyż nazwa ta zupełnie odpowiada życzeniom ludności miejscowej. Podpisał wójt Gminy Chojnice – Wieś Walenty Neisch.

Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chojnicach zgodnie z wnioskiem Wydziału Powiatowego postanowił zatwierdzić uchwałę Gminnej Rady Narodowej w Chojnicach powziętą na posiedzeniu w dniu 2 marca 1949 r. w sprawie zmian nazw miejscowości. Podpisał Józef Szuca

Na posiedzeniu Wydziału Powiatowego odbytego w dniu 27. 12. 1949 r. jednogłośnie wystąpić do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z wnioskiem o zatwierdzenie uchwał:

a) Gminnej Rady Narodowej w Czersku w sprawie zmian nazw miejscowości Szynwałd na Dębiewo i Szyndorf na Kurkowo.

b) Gminnej Rady Narodowej w Rytlu w sprawie zmiany nazwy miejscowości Mylof na Zapora.

Na posiedzeniu Prezydium Gminnej Rady Narodowej gminy Chojnice – Wieś z dnia 17 marca 1950 r. , rozpatrując ponownie zarządzenie ob. Starosty Powiatowego w sprawie zmiany nazwy miejscowości Funka i Wilhelminka – Prezydium wyraziło następujące postanowienie:

Ponieważ miejscowość Funka położona jest w obrębie gromady Charzykowy włączona została do miasta Chojnice. Zarządzenie ob. Starosty Powiatowego przekazane zostało w odpisie Zarządowi Miejskiemu, co do dalszego załatwienia.

Odnośnie nazwy Wilelminka zdaniem Prezydium nie koniecznie zachodzi potrzeba ustalenia nowej nazwy, ponieważ w tzw. Wilhelmince znajduje się tylko jedno gospodarstwo rolne należące do gromady Chojniczki i gospodarstwo to jedynie przed pierwszą wojną światową otrzymało nazwę „Wilhelminka” z uwagi na to, że przy tym gospodarstwie, które graniczy z parkiem miejskim istniała swego czasu restauracja dla wycieczkowiczów. Dla bliższego określenia tej restauracji – Niemcy bez specjalnego uzasadnienia nadali tej restauracji nazwę „Wilhelminennohe”. Po pierwszej wojnie światowej natomiast przyjęła się wśród mieszkańców Chojnic nazwa Wilhelmina, gdyż innej nazwy historycznej dla owego obiektu nie było.

Wypis z księgi protokólarnej posiedzenia MRN z dnia 25. o4. 1950 r.

W związku z włączeniem Charzykowa do granic gminy miejskiej MRN podjęła jednogłośną uchwałę nadać dotychczasowemu osiedlu Funka nazwę Stary Młyn zaś dotychczasowemu osiedlu Wilhelminka nazwę Wzgórza Derdowskiego. Ponadto MRN uchwala nadać ul. Warszawskiej nazwę ul. Marszałka Rokossowskiego. MRN stwierdza, że ul. Warszawska nie jest ulicą kierunkową, wobec czego podlega przemianowaniu.

Oprac. (red) Z.S. fot. archiwum